Dagur íslenskrar tungu
Að tillögu menntamálaráðherra ákvað ríkisstjórn Íslands, haustið 1995, að 16. nóvember ár hvert, sem er fæðingardagur Jónasar Hallgrímssonar, yrði dagur íslenskrar tungu.
Að tillögu menntamálaráðherra ákvað ríkisstjórn Íslands, haustið 1995, að 16. nóvember ár hvert, sem er fæðingardagur Jónasar Hallgrímssonar, yrði dagur íslenskrar tungu. Í framhaldi af því hefur menntamála- og menningarmálaráðuneytið árlega beitt sér fyrir sérstöku átaki í þágu íslensks máls og helgað þennan dag rækt við það. Með því móti beinist athygli þjóðarinnar að stöðu tungunnar, gildi hennar fyrir þjóðarvitund og alla menningu.
Dagur íslenskrar tungu var fyrst haldinn hátíðlegur árið 1996. Fjölmargir aðilar lögðu hönd á plóg og efndu til viðburða af þessu tilefni. Má þar nefna fjölmiðla, skóla, stofnanir og félög. Mennta- og menningarmálaráðuneytið hélt hátíðarsamkomu og veitti þar í fyrsta sinn Verðlaun Jónasar Hallgrímssonar og sérstakar viðurkenningar fyrir störf í þágu íslenskunnar. Íslandsbanki veitti verðlaunaféð og hefur gert síðan. Dagur íslenskrar tungu hefur verið haldinn hátíðlegur með svipuðu sniði og sífellt fleiri aðilar taka virkan þátt í honum með ýmsu móti.
Dagur íslenskrar tungu er opinber fánadagur. Hinn 16. nóvember skal draga fána á stöng á húsum opinberra stofnana, sem eru í umsjá valdsmanna eða sérstakra forstöðumanna ríkisins, sbr. 2. gr. forsetaúrskurðar um fánadaga og fánatíma nr. 5/1991 . Einnig fer vel á því að aðrir dragi íslenska fánann að húni á degi íslenskrar tungu.
Nánari upplýsingar veitir Áslaug Dóra Eyjólfsdóttir í mennta- og menningarmálaráðuneyti, sími 5459500, [email protected]
Tungan og netið
Málræktarþing Íslenskrar málnefndar 15. nóvember 2016,
kl. 15.30–17 í fyrirlestrasal Þjóðminjasafns
15.30 Setning og ávarp forseta Íslands
15.35 Kynning á ályktun Íslenskrar málnefndar um stöðu íslenskrar tungu 2016
15.40 Ari Páll Kristinsson: Málið punktur is! Fræðsla og leiðbeiningar um íslenskt mál á vef Árnastofnunar
15.50 Aðalsteinn J. Magnússon og Ingólfur Kristjánsson: Nýir vegir – Stutt kynning á fjórum íslenskum vefsíðum
16.00 Þórdís Gísladóttir: Bókablogg og niðurhal: hvernig netið auðgar íslenskuna
16.10 Alec Shaw: Virkjun tungunnar: aðgengileg og sveigjanleg tæki
16.20 Örn Hrafnkelsson: Netveitur Landsbókasafns: breytir stafrænn aðgangur einhverju?
16.30 Viðurkenningar Íslenskrar málnefndar
16.40 Kaffiveitingar
Ýmsir viðburðir á degi íslenskrar tungu 2016:
- Bókasafn Seltjarnarness
Í tilefni af degi íslenskrar tungu býður Bókasafn Seltjarnarness upp á tvo viðburði sem tengjast báðir nýútkomnum bókum:
Þriðjudaginn 15. nóvember kl. 18 les verkfræðingurinn og læknaneminn Hildur Sif Thorarensen úr fyrstu skáldsögu sinni Einfari sem byggir á nýlegum, sannsögulegum heimildum um franska stúlku af kaþólskum ættum sem taldi sér trú um að hún væri vampíra.
Miðvikudaginn 16. nóvember kl. 18 verður Guðmundur Sæmundsson doktor og aðjunkt við menntavísindasvið Háskóla Íslands gestur Bókasafnsins en hann les úr ljóðabók sinni Í sjöunda himni býr sólin - Ljóð um ástina. Þetta er fyrsta ljóðabók höfundar en hann hefur áður gefið út þýðingar sínar á ljóðum Hó Chí-Mínhs, Maós Tse-túngs og Leonard Cohens, auk ýmissa bóka um aðskiljanlegustu efni.
- Safnahúsið í Vestmannaeyjum
Í samstarfi Safnahúss og Tónlistarskóla Vestmannaeyja verður haldin kynning í Einarsstofu í Safnahúsi á tímariti sem ber heitið Stuðlaberg og er helgað hefðbundinni ljóðlist. Ritstjóri, útgefandi og ábyrgðarmaður er Ragnar Ingi Aðalsteinsson. Dagskráin hefst kl. 17.15 á degi íslenskrar tungu 16. nóvember.
Stuðlaberg kom fyrst út árið 2012 og hefur eftir það komið út tvisvar á ári, haust og vor. Í ritinu er fjallað um allt sem lýtur að bragfræði. Þar birtist jafnan mikið af vel gerðum og skemmtilegum vísum auk þess sem fjallað er um höfunda og oft er rakin sagan sem liggur að baki vísunni. Birtar eru greinar um bragfræðileg efni. Þær eru stuttar og reynt að gera efnið ekki flókið enda kemur fram í ritinu að ritstjóri telur bragfræði minna á sterkt kaffi; það er gott í smáum skömmtum en ekki æskilegt að drekka mikið af því í einu.
Ragnar Ingi mun kynna ritið og lesa valda kafla af efni þess undanfarin ár. Kynningin verður á léttu nótunum. Lesið verður upp úr ritinu og auk þess mun Ragnar Ingi, sem er vel heima í vísnagerð og hefur kynnt sér þann geira menningarinnar nokkuð vel, flytja ýmislegt skemmtiefni tengt vísnagerð og kveðskap almennt.
Dagur íslenskrar tungu skipar auk þess sérstakan sess í hugum Vestmannaeyinga þar sem hann er fæðingardagur Oddgeirs Kristjánssonar. Af þeim sökum mun Jarl Sigurgeirsson mæta á dagskrána og flytja og kynna nokkur valin Eyjalög Oddgeirs.
Að lokum gefst öllum skúffuskáldum í Vestmannaeyjum tækifæri til að kynna efni sitt með stuttri en snarpri innkomu.
Allir hjartanlega velkomnir.
-------------------------------------------------
- Flensborgarskólinn í Hafnarfirði
Dagskrá á sal í löngu frímínútum 16. nóvember á degi íslenskrar tungu
• Jónasar Hallgrímssonar minnst:
• Kór Flensborgarskólans syngur. Smávinir fagrir eftir Jónas Hallgrímsson.
• Fulltrúar frá Mími, félagi íslenskunema við Háskóla Íslands, kynna íslenskudeildina.
• Kött Grá Pjé stígur á stokk.
• Þór Freysson les upp úr bók sinni Hermaður í hádeginu á bókasafninu.
Tímaáætlun rúmur hálftími. Best væri að fá kennara til að fylgja nemendum á sal um kl. 10:20.
- Hugmyndabanki kennara
-
Dagur íslenskrar tungu á facebook - Íslenska til alls - íslensk málstefna
- Vefir um Jónas Hallgrímsson
- Verðlaunahafar
- Dagur íslenskrar tungu 2014
- Dagur íslenskrar tungu 2013
- Dagur íslenskrar tungu 2012
- Dagur íslenskrar tungu 2011
- Dagur íslenskrar tungu 2010
- Dagur íslenskrar tungu 2009
- Dagur íslenskrar tungu 2008
- Dagur íslenskrar tungu 2007
- Dagur íslenskrar tungu 2006
